ប្រវតិ្តសាស្រ្តពិភពលោកពីសម័យបុរេប្រវត្តិដល់សង្គ្រាមលោកលើកទី២

កំណើតអប្សរា

សុបិន​ និង​ ការពិត ភាគ២

បន្ទាប់ពី របប « សាធារណរដ្ឋខ្មែរ » ត្រូវខ្មែរក្រហម វាយរំលំ នៅថ្ងៃ ១៧មេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ប្រទេសកម្ពុជា បានធ្លាក់ទៅក្នុងវិនាសកម្មមួយ ដ៏ក្រៀមក្រំ ។ នៅក្នុង របប «កម្ពុជា ប្រជាធិប តេយ្យ» ដឹកនាំ ដោយ ប៉ុល ពត ហើយ ដែលមាន ប្រទេសចិនកុម្មុយនិស្ត ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត ប្រជា ជនខ្មែរ ជាង ១ លាន នាក់ បានត្រូវគេសម្លាប់ នៅក្នុងស្ថានភាព គួរឲ្យសង្វេគពន់ពេកក្រៃ។ នៅ ដើមឆ្នាំ ១៩៧៩ កងទ័ពវៀតណាម ដែលមានជំនួយ ពី សហភាព សូវៀត បានចូលមកក្នុង ស្រុកខ្មែរវាយរំលំ របប «កម្ពុជា ប្រជាធិបេតយ្យ » ។ អធិករណ៍ រវាង កុម្មុយនិស្ត ចិន និង កុម្មុយនិស្តវៀតណាម តាមរយៈអ្នកដឹកនាំខ្មែរ ចេះតែមានបន្តទៀត។ កិច្ចព្រមព្រៀង សន្តិភាព ទីក្រុងប៉ារីស៍ ឆ្នាំ ១៩៩១ និង អន្តរាគមន៍ របស់អង្គការ សហប្រជាជាតិ នៅឆ្នាំ ១៩៩២ បានរៀបចំ ការបោះឆ្នោតសេរី ដែលបានផ្តល់ជ័យជំនះ ទៅឲ្យគណ បក្ស រាជានិយម ដឹកនាំដោយ ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម រណឫទ្ធិ ។ ប៉ុន្តែ រដ្ឋប្រហារខែ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៧ បានបើកផ្លូវឲ្យ«បក្ស ប្រជាជន» កាន់អំណាចបន្តទៀត ។ សុបិន របស់ ប្រទេសដែលដណ្ដើមគ្នា លេបទឹកដីខ្មែរ កំពុង តែ ក្លាយទៅជា ការពិត ។ អ្នកដឹកនាំខ្មែរ ព្រមទាំង ប្រទេសជាប់ពាក់ព័ន្ធ ពុំព្រមអនុវត្តកិច្ចព្រម ព្រៀងសន្តិភាព ទីក្រុងប៉ារីស៍ឡើយ ហើយរុញច្រានស្រុកខ្មែរឲ្យធ្លាក់ជ្រៅទៅៗ ទៅក្នុង មហន្តរាយមួយ ដ៏ធំធេង សាជាថ្មីទៀត។

ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃ ប្រទេសកម្ពុជា​ ភាគទី៣

្ថានភាព ប្រទេស កម្ពុជា នាឆ្នាំ ១៩៨៩ ជាស្ថានភាពទាល់ច្រក ចំពោះចលនាតស៊ូរំដោះប្រទេស ឲ្យចេញផុតពី របបដែលទីក្រុងហាណូយ បានបន្តុបអស់រយៈពេល ១០ ឆ្នាំ មកហើយ ។ មួយវិញទៀត «រដ្ឋាភិបាល ចម្រុះ កម្ពុជា ប្រជាធិបតេយ្យ » (G.C.K D.) ដឹកនាំដោយ សម្តេច នរោត្តម សីហនុគ្មានជម្រើសអ្វីទៀតក្រៅពីធ្វើការចរចាឡើយ ទោះបីក្រុមខ្មែរក្រហម ចង់បន្តការប្រយុទ្ធផ្លូវយោធាទៀតក្តី ។ ការពិត ចំពោះក្រុមអ្នកតស៊ូ គឺ ការ ចរចារនៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះតែម្តងដែលពួកគេសឹងតែមិនអាចទទួលយក បាន ។ នៅពេលនោះ របប ហេង សីរីន ក្តាប់ ៩០ ភាគរយ នៃ ទឹកដី ហើយ ខ្មែរក្រហម ក៏ត្រូវសហគមន៍ អន្តរជាតិ ថ្កោលទោសពី បទប្រល័យរាជសាន៍ឯងទៀតជន៍។ សមាសភាពរផ្សេងៗទៀតមានច្រកតែមួយ ប៉ុណ្ណ ដើម្បីបញ្ចប់សង្រ្គាម គឺ ការចរចាជាមួយ របប ហេងសំរិន ទោះជារត់ត្រូវ ធ្វើសម្បទាន សំខាន់ៗក៏ដោយក្តី ។ សរម្រេចសម្រេចទៅ គឺ របបខ្មែរក្រហម (ទៅវិញទេដែលគូទាំងសងខាង ត្រូវកំចាត់ចេញ ពីឆាកនយោបាយខ្មែរ ។ ប៉ុន្តែដោយសហភាព សូវៀតត្រូវរលំរលាយ ហើយដោយវៀតណាម ត្រូវ ដកកងទ័ពចេញពី កម្ពុជា គឺនៅសល់តែ របប ហេងសំរិន ប៉ុណ្ណោះ ដែល គ្រប់គ្រងទឹកដី ។ តាមការពិត មុខនឹងដកកងទ័ពចេញ វៀតណាមនិត សហភាព សរវៀត បានពង្រឹងរដ្ឋបាល នៃ របប ហេង សឺន ទុករួចជា ស្រេច ដើម្បីយកប្រៀបទៅលើ ភាគីផ្សេងៗទៀត ។ អ្នកវិភាគខ្លះ យល់ថា វៀតណាម ដកកងទ័ពមែន តែវិលមកជាស៊ីវិលវិញ ដដែលជាដដែល ។ វៀតណាម មិនបោះបង់ទឹកដីកម្ពុជាចោល ដោយស្រួលពេក ដូច្នេះនោះទេ ព្រោះខ្លាចចិនចូលមកកម្ពុជា ហើយវាយយកទឹកដីវៀតណាមទៀតនៅពេល អនាគត ។

ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃ ប្រទេសកម្ពុជា​ ភាគទី២

ក្នុងភាគ ទី ២ នេះ អ្នកនិពន្ធលើកឡើងអំពី សម័យដែលប្រទេស កម្ពុជាចូលទៅក្នុងសង្រ្គាម រវាងលោកកុម្មុយនិស្ត និងលោកសេរី ដោយ ចាប់ ផ្តើមពីព្រឹត្តិការណ៏ ថ្ងៃ ១៨ មិនា ឆ្នាំ ១៩៧០ រហត ដែលពេលដែល អង្គការ សហប្រជាជាតិ ធ្វើអន្តរា គមន៍ បញ្ចប់ការវិវាទ នៅកម្ពុជា គឺ ក្រោយពេលដែល សហភាព សវៀត រលំរលាយទៅ ។ សង្រ្គាម រវាង ប្រទេស កុម្មុយនសុដូចគ្នា ក៏បានឈានមកដល់ ទីអវសានដែរ នៅទីបំផុត ។ លោក វ៉ាន់ឌី កាអុន កើតនៅថ្ងៃ ១៩ មិថុនា ៤២ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ នៅស្រុក រាំង លោក ធ្វើការចិញ្ចឹម គ្រួសារយ៉ាងលំបាក លំបិន មុននឹងបានក្លាយទៅជាអ្នកកាសែត វិទ្យុបារាំង នៅ ថ្ងៃ ១ កញ្ញា ឆ្នាំ ១៩៩៣ ។ គឺនៅឆ្នាំ ៩៥៣ នោះហើយដែល លោក បាននិពន្ធសៀវភៅមួយ មានចំណងជើងថា Cambodge ou la Mitique sane អុយទេសកម្មជា ឬ su ដែលគ្មាន ការចូលរួមចំណែកពី នជាតិខ្មែរ បោះពុម្ពផ្សាយ នៅគ្រឹះស្ថាន ឡារម៉ាតង់ ម នៅថ្ងៃ ១៩ កក្កដាឆ្នាំ ៩៩៤ លោក បានសុំឈប់មួយរយៈសិន ដើម្បីបញ្ចប់និក្ខេបបទ បណ្ឌិត ប្រវត្តិសាស្រ្តមួយ ទៅមហាវិទ្យាល័យអក្សរសាស្ត្រ និង មនុស្សសាស្ត្រ នៅទីក្រុងនិស្ស “Nice” ស្តី ការពិបាករបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការសម្របខ្លួនទៅក្នុង បរិបទ នៃ ពិភពលោក សម័យ BEF (Contribution à l'étude du Cambodge et de ses difficultés d'insertion au monde modeme)។ ១៧ ថ្ងៃ ៣០ មិនា ឆ្នាំ ១៩៩៧ លោក បានត្រឡប់មក ធ្វើការ នៅ វិទ្យុ បារាំង អន្តរជាតិ វិ ហូតដល់ ថ្ងៃ ៣០ មិថុនា ឆ្នាំ ២០០៧ គឺ ថ្ងៃដែល លោកចូលនិវត្តនី ។ នៅពេលនោះ លោកមានអាយុ ៦៥ ឆ្នាំ ។

ប្រវត្តិសាស្រ្តនៃ ប្រទេសកម្ពុជា​ ភាគទី១

ៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរនេះចែកចេញជា ៤ផ្នែកធំៗ។ ផ្នែក ទី១ លើកឡើងអំពី សម័យអាណានិគមបារាំង ឬ សម័យ «អាណាព្យាបាល» បារាំង ដែលចាប់ផ្តើម ពីឆ្នាំ ១៨៦៣ ដល់ឆ្នាំ ១៩៥៣ ។ ផ្នែកទី ២ លាត សន្ធឹងពីពេលបានឯករាជ្យ រហូតដល់ ពេលសង្គ្រាមដែល ខ្ញុំដាក់បញ្ចូល ទៅក្នុងផ្នែកទី ៣ ។ តាមការពិត គឺជាសម័យកាលមួយ ដែលប្រទេស កម្ពុជាបានសាកល្បងដកខ្លួនចេញពីរបៀបរបបដឹកនាំចាស់ ប៉ុន្តែដែលបែរ ជាបានជួប នឹងការអន្តរាយទៅវិញ ដោយអ្នកដឹកនាំនៅពេលនោះ ពុំបាន ត្រៀមលក្ខណៈត្រឹមត្រូវ ហើយបានបណ្តោយខ្លួន ឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងការភ័ន្ត ច្រឡំមួយដ៏ធំ ក្នុងការកំណត់ មិត្ត និងសត្រូវ ហើយបន្ទាប់មក បានធ្លាក់ ទៅក្នុងអន្ទាក់ នៃ មហិច្ឆតាបរទេស ដែលប្រជែងកម្លាំងគ្នា យ៉ាងតានតឹង ទៅក្នុងតំបន់ ។ ផ្នែក ទី ៤ រៀបរាប់អំពី ព្រឹត្តិការណ៍នានា ដែលកើតមាន នៅពេលក្រោយសង្គ្រាម ។ ដោយឯកសារនេះវែងពេក ខ្ញុំបានសម្រេច បោះពុម្ពផ្សាយ ជា ភាគ ១, ភាគ ២ ជាបន្តបន្ទាប់ តាមលទ្ឋភាព ដែលខ្ញុំ អាចធ្វើទៅបាន ។

សុបិន​ និង​ ការពិត ភាគ១

បន្ទាប់ពី របប « សាធារណរដ្ឋខ្មែរ » ត្រូវខ្មែរក្រហម វាយរំលំ នៅថ្ងៃ ១៧មេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ប្រទេសកម្ពុជា បានធ្លាក់ទៅក្នុងវិនាសកម្មមួយ ដ៏ក្រៀមក្រំ ។ នៅក្នុង របប «កម្ពុជា ប្រជាធិប តេយ្យ» ដឹកនាំ ដោយ ប៉ុល ពត ហើយ ដែលមាន ប្រទេសចិនកុម្មុយនិស្ត ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត ប្រជា ជនខ្មែរ ជាង ១ លាន នាក់ បានត្រូវគេសម្លាប់ នៅក្នុងស្ថានភាព គួរឲ្យសង្វេគពន់ពេកក្រៃ។ នៅ ដើមឆ្នាំ ១៩៧៩ កងទ័ពវៀតណាម ដែលមានជំនួយ ពី សហភាព សូវៀត បានចូលមកក្នុង ស្រុកខ្មែរវាយរំលំ របប «កម្ពុជា ប្រជាធិបេតយ្យ » ។ អធិករណ៍ រវាង កុម្មុយនិស្ត ចិន និង កុម្មុយនិស្តវៀតណាម តាមរយៈអ្នកដឹកនាំខ្មែរ ចេះតែមានបន្តទៀត។ កិច្ចព្រមព្រៀង សន្តិភាព ទីក្រុងប៉ារីស៍ ឆ្នាំ ១៩៩១ និង អន្តរាគមន៍ របស់អង្គការ សហប្រជាជាតិ នៅឆ្នាំ ១៩៩២ បានរៀបចំ ការបោះឆ្នោតសេរី ដែលបានផ្តល់ជ័យជំនះ ទៅឲ្យគណ បក្ស រាជានិយម ដឹកនាំដោយ ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម រណឫទ្ធិ ។ ប៉ុន្តែ រដ្ឋប្រហារខែ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៧ បានបើកផ្លូវឲ្យ« បក្ស ប្រជាជន» កាន់អំណាចបន្តទៀត ។ សុបិន របស់ ប្រទេសដែលដណ្ដើមគ្នា លេបទឹកដីខ្មែរ កំពុង តែ ក្លាយទៅជា ការពិត ។ អ្នកដឹកនាំខ្មែរ ព្រមទាំង ប្រទេសជាប់ពាក់ព័ន្ធ ពុំព្រមអនុវត្តកិច្ចព្រម ព្រៀងសន្តិភាព ទីក្រុងប៉ារីស៍ឡើយ ហើយរុញច្រានស្រុកខ្មែរឲ្យធ្លាក់ជ្រៅទៅៗ ទៅក្នុង មហន្តរាយមួយ ដ៏ធំធេង សាជាថ្មីទៀត។

Once Upon a Time in a Kingdom in Distress

In the middle of the 19th century, a Khmer king appealed to Napoleon III for helping him break the impasse in which his kingdom found itself. By a treaty, the French placed the kingdom under their protectorate. The revolt broke out and the country became a veritable colony like Viet nam, its eastern neighbour. It took more than twenty years for the rebellion to wane. For ninety years, France deployed to strengthen its presence in this royalty constantly threatened by its neighbors. But it was also at this time that the old Khmer empire, in decline since the 14th century, was modernized under the rule of its protectors. A few years after his country's Independence, King Norodom Sihanouk subjected the country of the Khmers to the satellisation of the regional Communists and caused a series of unprecedented tragedies.

អ្នកនិពន្ធល្បីៗ

ស្នាដៃ អក្សរសិល្ប៍ ជាប្រភពមិនចេះរីងស្ងួត នៃ ជំនោរអារម្មណ៍ រីឯជំនោរអារម្មណ៍ រួមផ្សំជាមួយ មូលភាពវិទ្យាសាស្ត្រ ជាមូលដ្ឋាន នៃវឌ្ឍនភាពសង្គមទាំងផ្នែកគំនិត ទាំង ផ្នែកសម្ភារ ។ តាមរយៈវណ្ណកម្មទាំងនេះ យើងអាចមើលឃើញ អាថ៌កំបាំង ខ្លះៗ របស់មនុស្ស គឺកត្តាចលករទាំងឡាយដែលដឹកនាំ សកម្មភាពទាំងល្អ ទាំងអាក្រក់ របស់គេ ។ តណ្ហាជាកម្លាំង ដ៏ ខ្លាំងមហិមា ដែលអាចឲ្យ មនុស្ស បង្កើតអ្វីសព្វបែបយ៉ាង តែ ក៏ជា រណ្តៅមរណះមួយ ដ៏សោកសៅ របស់គេដែរ ។ ពី កវី សេកស្ពៀរ មកដល់ កវី ហ្គីត យើងមើលឃើញ ចិត្តគ្មានកោះត្រើយ របស់មនុស្ស តែនៅពេលជាមួយគ្នានោះ ក៏ឃើញ ភាពអន់ថយ ដែលប្រកែកមិនបាន របស់ មនុស្ស ផងដែរ ។ អ្នកនិពន្ធ ដែលយកមក សិក្សា នៅក្នុងសៀវភៅនេះ មានខ្លះជាជ័យលាភី នៃ រង្វាន់ណូបែលអក្សរសិល្ប៍ ហើយ ខ្លះ ទៀត ជាកវីដែល សកលលោកទាំងមូល ទទួលស្គាល់ថា ជាមូលដ្ឋាន ដ៏ សំខាន់ នៃ ការវិភាគគ្រប់បែបយ៉ាង រួមបញ្ចូលទាំងការវិភាគ សេដ្ឋកិច្ច សង្គមសាស្ត្រ និង នយោ- បាយផងទៀត ។ ពាក្យពេចន៍ ឃ្លាឃ្លោង របស់អ្នកនិពន្ធម្នាក់ៗ ជា គន្លឹះ ដ៏សំខាន់ សម្រាប់នាំ អ្នកអានចូល ទៅក្នុងពិភពមួយដែលខុសប្លែកពី តថភាព ដែលយើង ឃើញ រាល់ថ្ងៃ ហើយ ដែលយើង មើលឃើញ តែភាពខាងក្រៅប៉ុណ្ណោះ ។ តែទោះជាយ៉ាង ណាក្តី គេត្រូវឆ្លងកាត់ សិល្បារម្មណ៍សាស្ត្រ និង និមិត្តរូបជាច្រើន ឥតគណនា ដើម្បី អាចចូលជ្រៅ ទៅក្នុងអ្វីៗ ដែល កវីទាំងនោះ ចង់លាតត្រដាងប្រាប់យើង ។

ព្រះរាជសម្ភារ កវីរាជសតវត្ស៍ទី១៧

រឿងរ៉ាវនៃទឹកដីកម្ពុជាក្រោម

អនុស្សាវរីយ័មណ្ឌល ៣២

៣៨ឆ្នាំបានកន្លងផុតទៅគឺជារយៈពេលមួយដ៏សែនយូរ ប៉ុន្តែស្លាកស្នាមនៃរបួសផ្លូវចិត្តនៅតែមិនអាចរលប់បាន។ ទុក្ខវេទនាគ្រប់រូបភាព ភាពភ័យខ្លាច រន្ធត់តក់ស្លុត នៅតែអាចលេចឡើងនៅក្នុងអារម្មណ៍របស់មនុស្សដែលធ្លាប់ បានឆ្លងកាត់របបដ៏សែនឃោឃៅនេះ។ សៀវភៅ អនុស្សាវរីយ៍មណ្ឌល ៣២ នឹងនាំអ្នកអានទៅជួបនឹងព្រឹត្តការណ៍ដ៏រន្ធត់នាគ្រានោះដែលមិនអាចបំភ្លេចបាន។

ប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ ពាក្យកាព្យរបស់ ឌឿន វ៉ាន់

ឈុតអព្ភូតស្នេហ៍ទ្វេគូ

នារីប្រពៃ

"នេះជារឿងពិតរបស់ស្ត្រីវ័យក្មេងកម្ពុជាម្នាក់ដែលបានជម្នះតតាំងជាមួយនឹងបទដ្ធានសង្គម ហើយជាលិទ្ធផលជាងបានក្លាយជាជនគំរូ និងជាអ្នកលើកទឹកចិត្តដល់ស្ត្រីវ័យក្មេងជាច្រើននាក់។ ភាពធំធាត់នៅលើកោះមួយតាមដងទន្លេបាសាក់ជីវភាពសាមញ្ញខុសឆ្ងាយពីជីវិតស៉ីវិល័យ និងរស់នៅក្រោមគំនាបប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ និងគំនិតដ៏ចាស់គំរឹលរបស់សង្គម រឿងរ៉ាវរបស់ “ថាវរី” គឺជាផ្នែកមួយដែលបានបណ្តុះស្មារតី និងលើកទឹកចិត្តដល់ស្ត្រីនៅជុំវិញពិភពលោក។ ខណៈពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាទើបតែងើបពីភ្លើងសង្គ្រាម ជីវិតនៅតាមជនបទភាគច្រើនបានវិលត្រឡប់ឱ្យកូនចៅឆាប់រៀបការ មានកូន ការប្រកបមុខរបរធ្វើស្រែចម្ការជាគ្រួសារ និង ការគោរពតាមការសម្រេចចិត្តរបស់ចាស់ទុំ ទាំងដែលយើងជាក្មេងមិនសូវមានសិទ្ធិបញ្ចេញយោបល់អ្វីទាំងអស់។ ប៉ុន្តែដោយមានការគាំទ្រពីឪពុកម្តាយរបស់នាង ដែលពួកគាត់ធ្លាប់បានកុមារភាពដ៏លំបាកនាសម័យសង្គ្រាម ថាវរីត្រូវបានបង្រៀនឱ្យស្គាល់ពីតម្លៃនៃការអប់រំដែលវាជាមធ្យោបាយតែមួយគត់នៃការបំបែកខ្លួនចេញពីភាពល្ងង់ខ្លៅ និងបង្កើតភាពជាម្ចាស់ការលើជោគវាសនារបស់ខ្លួននាងផ្ទាល់។ តាមរយៈសាច់រឿងរបស់នាង នាងបានបំផុសនិងលើកទឹកចិត្តដល់ស្ត្រីជាច្រើនឱ្យមានភាពជឿជាក់លើខ្លួនឯង ដឹកនាំជីវិតទៅរកក្តីស្រមៃ ជាពិសេស សេរីភាព ឯករាជ្យ និងអនាគតដ៏ត្រចះត្រចង់ដែលពួកគេចង់បាន។"

នារីប្រពៃ ភាសាអង់គ្លេស

"This is the true story of a young Cambodian woman who has challenged her country’s social and cultural norms throughout her life, and as a consequence has become an ambassador for women empowerment. Growing up on an island south of the Cambodian capital Phnom Penh, removed from many of the conveniences of modern life and surrounded by traditional customs and thought, Thavry’s story is one of inspiration to women and girls around the world. As Cambodia slowly recovers from the great turmoil and destruction of civil war and the Khmer Rouge, rural life has largely returned to familiar, century-old ways. For women, this means marrying young, bearing children and working on the family farm, with little say in any life decisions.. But with support from Thavry’s parents, whose own childhood experiences were greatly shaped by the four years of Khmer Rouge rule, Thavry was taught to value education as a means of breaking from the confines of the village and to forge her own independent future. Her inspiring story shows that encouraging young women to believe in their dreams – and supporting them to do so – can lead to a freedom to learn and grow unknown to earlier generations."

ខុសព្រោះព្រះ

រឿងខ្លីចំនួន ១១ ចូលខ្លួនមករៀបរាប់ពីដំណើរជីវិតរបស់លោក ជុត ខៃ (និងក្រុមគ្រួសារ) ពេលរបបខ្មែរក្រហមផុតរលត់ទៅ ពីដំណើរចេញទៅជំរំជនភៀសខ្លួននៅឆ្នាំ ១៩៧៩ និងពិជីវិតរបស់ខ្មែរនៅស្រុកបារាំង។

អស្ដង្គតនៃប្រជាជាតិមួយ ភាគ២

សក្ខីភាពបែបប្រវត្តិសាស្ត្រនេះបង្ហាញពីទិដ្ឋភាពក្នុងភូមិភាគបូព៌ានៃប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៧៦ និង៧៧ តាមរយៈដំណើរជីវិត ក្រុមគ្រួសារលោក ជុត ខៃ និងប្រជាជនខ្មែរដទៃទៀត ។

អស្ដង្គតនៃប្រជាជាតិមួយ ភាគ១

ជាសក្ខីភាពបែបប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលបង្ហាញពីដំណើរផ្សងព្រេង របស់គ្រួសារលោក ជុត ខៃ និងគ្រួសារខ្មែររាប់ម៉ឺននាក់ទៀត ដែលចាក ចេញពីទីក្រុងភ្នំពេញ នៅខែមេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ទៅកាន់ដែនដីថ្មីមួយពេញទៅដោយគ្រោះកាច…

រាជនីសំឡេងមាស

រស់ សេរីសុទ្ធា គឺជាអ្នកចម្រៀងម្នាក់ដ៏ល្បីល្បាញ នៅ ទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ៦០-៧០ និងនៅតែបន្តរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ។ សៀវភៅនេះបង្ហាញពីជីវិតរបស់ នាងឆ្លងកាត់បីសម័យកាល ៖ សង្គម, សាធារណរដ្ឋ និង ខ្មែរ ក្រហម ។