ស្តង់ដាល
(Stendhal) (1783–1842)
ប្រវត្តិរូបសង្ខេប
លោក ស្តង់ដាល ជាឈ្មោះអ筆ដែលសរសេរដោយ ហេនរី បេល (Henri Beyle) អ្នកនិពន្ធនិទាននិយមនៃប្រទេសបារាំង។ លោកកើតនៅថ្ងៃទី 23 ខែមករា ឆ្នាំ 1783 នៅទីក្រុងក្រិណូប ប្រទេសបារាំង។ ឪពុករបស់លោកឈ្មោះ សេរុយបាំងសូសេហ្វ បេល ជាមេធាវីនិងជាសមាជិកសភាជាតិនៃទីក្រុងក្រិណូប។ ម្តាយឈ្មោះ ការ៉ូលីន ការញ៉ុង បានទទួលមរណភាពនៅពេលស្តង់ដាលមានអាយុត្រឹមតែ 6 ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
កុមារភាពនិងយុវភាពរបស់លោកពោរពេញដោយភាពលំបាកនិងគ្មានសុភមង្គល។ រវាងឆ្នាំ 1796 ដល់ 1799 លោកបានសិក្សានៅសាលាមជ្ឈមណ្ឌលក្រិណូប ដោយមានចំណង់ចំណូលចិត្តក្នុងគំនូរ និងគណិតវិទ្យា។ បន្ទាប់មក លោកបានទៅទីក្រុងប៉ារីសដើម្បីប្រឡងចូលសាលាពហុបច្ចេកទេស ប៉ុន្តែប្រឡងមិនជាប់។
ចាប់ពីឆ្នាំ 1800 ដល់ 1814 លោកបានបម្រើការនៅក្នុងកងទ័ពបារាំង និងចូលរួមសមរភូមិជាច្រើននៅប្រទេសអាឡឺម៉ង់ អូទ្រីស និងរុស្ស៊ី។ លោកបានឡើងដល់ឋានៈ ឧត្តមសេនីយ៍។ នៅឆ្នាំ 1802 លោកបានស្រលាញ់សិល្បការិនីម្នាក់ឈ្មោះ ម៉ាឡានី ស៊ីលប៊ែរ ប៉ុន្តែនាងបានបោះបង់លោកទៅរៀបការជាមួយបុរសរុស្សីម្នាក់។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកនៅតែបន្តការសិក្សា និងការតែងនិពន្ធក្នុងអំឡុងពេលបម្រើការកងទ័ព។
ពីឆ្នាំ 1814 ដល់ 1821 លោកបានរស់នៅទីក្រុងមីឡង់ ហើយពីឆ្នាំ 1821 ដល់ 1830 លោកបានរស់នៅទីក្រុងប៉ារីស ជាបុរសសង្ហាម្នាក់និងសកម្មក្នុងការតែងស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍។
ចន្លោះឆ្នាំ 1830 ដល់ 1842 លោកត្រូវបានតែងតាំងជាកុងស៊ុលនៅទីក្រុងទ្រីយ៉េស (Trieste) ប្រទេសអ៊ីតាលី។
លោក ស្តង់ដាល បានទទួលមរណភាពនៅថ្ងៃទី 23 ខែមីនា ឆ្នាំ 1842 នៅទីក្រុងប៉ារីស។
ស្នាដៃនិពន្ធ
- អំពីស្នេហា (1822)
- រឿងរ៉ាស៊ីន និងសេកស្ពៀរ (1823–1825)
- រឿងជីវិតរបស់រុស្ស៊ីនី (1825)
- រឿងការជុំនុំគ្នាក្បត់ថ្មី ប្រឆាំងនឹងឧស្សាហករ (1825)
- រឿងក្រហម និងខ្មៅ (1830)
- រឿងសារណានៃអ្នកទេសចរម្នាក់ (1838)
- រឿងសាត្រីដីប៉ាម (1839)
- រឿងជីវិតរបស់ហងរី ប៊្រុយឡា (1890)
- រឿងលូស៊ីយ៉ាង និងឡឺវ៉ែន (1894)
