ប្រវតិ្តសាស្រ្តពិភពលោកពីសម័យបុរេប្រវត្តិដល់សង្គ្រាមលោកលើកទី២

កំណត់ហេតុរបស់ជីវតាក្វាន់

Contes Cambodgiens

តើទស្សនវិជ្ជារបៀបណា?

អត្ថាធិប្បាយទស្សនវិជ្ជា

សុបិន​ និង​ ការពិត ភាគ១

បន្ទាប់ពី របប « សាធារណរដ្ឋខ្មែរ » ត្រូវខ្មែរក្រហម វាយរំលំ នៅថ្ងៃ ១៧មេសា ឆ្នាំ ១៩៧៥ ប្រទេសកម្ពុជា បានធ្លាក់ទៅក្នុងវិនាសកម្មមួយ ដ៏ក្រៀមក្រំ ។ នៅក្នុង របប «កម្ពុជា ប្រជាធិប តេយ្យ» ដឹកនាំ ដោយ ប៉ុល ពត ហើយ ដែលមាន ប្រទេសចិនកុម្មុយនិស្ត ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត ប្រជា ជនខ្មែរ ជាង ១ លាន នាក់ បានត្រូវគេសម្លាប់ នៅក្នុងស្ថានភាព គួរឲ្យសង្វេគពន់ពេកក្រៃ។ នៅ ដើមឆ្នាំ ១៩៧៩ កងទ័ពវៀតណាម ដែលមានជំនួយ ពី សហភាព សូវៀត បានចូលមកក្នុង ស្រុកខ្មែរវាយរំលំ របប «កម្ពុជា ប្រជាធិបេតយ្យ » ។ អធិករណ៍ រវាង កុម្មុយនិស្ត ចិន និង កុម្មុយនិស្តវៀតណាម តាមរយៈអ្នកដឹកនាំខ្មែរ ចេះតែមានបន្តទៀត។ កិច្ចព្រមព្រៀង សន្តិភាព ទីក្រុងប៉ារីស៍ ឆ្នាំ ១៩៩១ និង អន្តរាគមន៍ របស់អង្គការ សហប្រជាជាតិ នៅឆ្នាំ ១៩៩២ បានរៀបចំ ការបោះឆ្នោតសេរី ដែលបានផ្តល់ជ័យជំនះ ទៅឲ្យគណ បក្ស រាជានិយម ដឹកនាំដោយ ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម រណឫទ្ធិ ។ ប៉ុន្តែ រដ្ឋប្រហារខែ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៧ បានបើកផ្លូវឲ្យ« បក្ស ប្រជាជន» កាន់អំណាចបន្តទៀត ។ សុបិន របស់ ប្រទេសដែលដណ្ដើមគ្នា លេបទឹកដីខ្មែរ កំពុង តែ ក្លាយទៅជា ការពិត ។ អ្នកដឹកនាំខ្មែរ ព្រមទាំង ប្រទេសជាប់ពាក់ព័ន្ធ ពុំព្រមអនុវត្តកិច្ចព្រម ព្រៀងសន្តិភាព ទីក្រុងប៉ារីស៍ឡើយ ហើយរុញច្រានស្រុកខ្មែរឲ្យធ្លាក់ជ្រៅទៅៗ ទៅក្នុង មហន្តរាយមួយ ដ៏ធំធេង សាជាថ្មីទៀត។

អ្នកនិពន្ធល្បីៗ

ស្នាដៃ អក្សរសិល្ប៍ ជាប្រភពមិនចេះរីងស្ងួត នៃ ជំនោរអារម្មណ៍ រីឯជំនោរអារម្មណ៍ រួមផ្សំជាមួយ មូលភាពវិទ្យាសាស្ត្រ ជាមូលដ្ឋាន នៃវឌ្ឍនភាពសង្គមទាំងផ្នែកគំនិត ទាំង ផ្នែកសម្ភារ ។ តាមរយៈវណ្ណកម្មទាំងនេះ យើងអាចមើលឃើញ អាថ៌កំបាំង ខ្លះៗ របស់មនុស្ស គឺកត្តាចលករទាំងឡាយដែលដឹកនាំ សកម្មភាពទាំងល្អ ទាំងអាក្រក់ របស់គេ ។ តណ្ហាជាកម្លាំង ដ៏ ខ្លាំងមហិមា ដែលអាចឲ្យ មនុស្ស បង្កើតអ្វីសព្វបែបយ៉ាង តែ ក៏ជា រណ្តៅមរណះមួយ ដ៏សោកសៅ របស់គេដែរ ។ ពី កវី សេកស្ពៀរ មកដល់ កវី ហ្គីត យើងមើលឃើញ ចិត្តគ្មានកោះត្រើយ របស់មនុស្ស តែនៅពេលជាមួយគ្នានោះ ក៏ឃើញ ភាពអន់ថយ ដែលប្រកែកមិនបាន របស់ មនុស្ស ផងដែរ ។ អ្នកនិពន្ធ ដែលយកមក សិក្សា នៅក្នុងសៀវភៅនេះ មានខ្លះជាជ័យលាភី នៃ រង្វាន់ណូបែលអក្សរសិល្ប៍ ហើយ ខ្លះ ទៀត ជាកវីដែល សកលលោកទាំងមូល ទទួលស្គាល់ថា ជាមូលដ្ឋាន ដ៏ សំខាន់ នៃ ការវិភាគគ្រប់បែបយ៉ាង រួមបញ្ចូលទាំងការវិភាគ សេដ្ឋកិច្ច សង្គមសាស្ត្រ និង នយោ- បាយផងទៀត ។ ពាក្យពេចន៍ ឃ្លាឃ្លោង របស់អ្នកនិពន្ធម្នាក់ៗ ជា គន្លឹះ ដ៏សំខាន់ សម្រាប់នាំ អ្នកអានចូល ទៅក្នុងពិភពមួយដែលខុសប្លែកពី តថភាព ដែលយើង ឃើញ រាល់ថ្ងៃ ហើយ ដែលយើង មើលឃើញ តែភាពខាងក្រៅប៉ុណ្ណោះ ។ តែទោះជាយ៉ាង ណាក្តី គេត្រូវឆ្លងកាត់ សិល្បារម្មណ៍សាស្ត្រ និង និមិត្តរូបជាច្រើន ឥតគណនា ដើម្បី អាចចូលជ្រៅ ទៅក្នុងអ្វីៗ ដែល កវីទាំងនោះ ចង់លាតត្រដាងប្រាប់យើង ។

ឈុតអព្ភូតស្នេហ៍ទ្វេគូ

អ្នកនិពន្ធខ្មែរដែលមានឈ្មោះល្បី

នារីប្រពៃ ភាសាអង់គ្លេស

"This is the true story of a young Cambodian woman who has challenged her country’s social and cultural norms throughout her life, and as a consequence has become an ambassador for women empowerment. Growing up on an island south of the Cambodian capital Phnom Penh, removed from many of the conveniences of modern life and surrounded by traditional customs and thought, Thavry’s story is one of inspiration to women and girls around the world. As Cambodia slowly recovers from the great turmoil and destruction of civil war and the Khmer Rouge, rural life has largely returned to familiar, century-old ways. For women, this means marrying young, bearing children and working on the family farm, with little say in any life decisions.. But with support from Thavry’s parents, whose own childhood experiences were greatly shaped by the four years of Khmer Rouge rule, Thavry was taught to value education as a means of breaking from the confines of the village and to forge her own independent future. Her inspiring story shows that encouraging young women to believe in their dreams – and supporting them to do so – can lead to a freedom to learn and grow unknown to earlier generations."

អាថ៏កំបាំងនៃថាសហោះ

ល្បើកសុភាសិត

របត់នយោបាយភាគ២

"ឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រមានចំណងជើងថា របត់នយោបាយ (សីហនុ - លន់ នល់ - ប៉ុល ពត - ហ៊ុន សែន) ត្រូវបានរៀបចំចងក្រងបោះពុម្ពជាសៀវភៅនេះឡើង ក្រោមការ ជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រដ៏ថ្លៃថ្លាពីសំណាក់សម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ។វីដែលធ្វើខ្ញុំបាទជាអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ មានការរំភើប រីករាយ និងមានកិត្តិយសបំផុតនោះ គឺនៅក្នុងលិខិតដាក់ជូនសុំអនុសាសន៍ស្តីពីជម្រើស នៃការបោះពុម្ព សម្តេចបានចារបញ្ជាក់មកវិញ ប្រកបដោយគតិបណ្ឌិត និងមនសិការ ប្រវត្តិសាស្ត្រជាតិ គួរឱ្យគោរពកោតសរសើរបំផុត ថា៖ ...ជម្រើសណាក៏បាន សំខាន់ ចង់បានសៀវភៅប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនេះ ទុកឲ្យកូនចៅរៀនសូត្រ ។ខ្ញុំបាទសូមគោរពថ្លែងអំណរគុណដ៏ជ្រាលជ្រៅ និងប្រសិទ្ធិពរជ័យជូនសម្តេច សូម ប្រកបដោយពលានុភាពខ្លាំងក្លា បញ្ញាញាណភ្លឺថ្លា សុខភាពល្អបរិបូរណ៍ អាយុយឺនយូរ និងទទួលបានជោគជ័យគ្រប់ភារកិច្ចដឹកនាំប្រទេសជាតិ។ "