សញ្ញាចតុអង្គ

ស្នេហាខណ្ឌចប់

ខ្ញុំបង្ហាញខ្លួននៅក្នុងជីវិតរបស់មនុស្សជាច្រើន អ្នកខ្លះក៏ស្អប់ខ្ញុំ ហើយមានមនុស្សមួយចំនួនក៏ចូលចិត្តខ្ញុំ។ខ្ញុំនៅក្នុងការចងចាំរបស់មនុស្សគ្រប់គ្នា គ្រាន់តែក្នុង​សណ្ឋានៗខុសៗគ្នា។ ពេលខ្លះវាមានទាំងភាពសប្បាយរីករាយ ក្ដីសុខ ទុក្ខសោក សេចក្ដីឈឺចាប់។

អក្សរសិល្ប៍បារាំង សតវត្សទី១៩

ការរីកចម្រើន នៃវប្បធម៌នីមួយៗ”“មា២នាក់ទនងជានិច្ច ជាមួយ វប្បធម៌ ដទៃៗ ឯទៀត។ ទន្ទឹម នោះ សេរីភាព នៃ ការពិចារណា និង ការបញ្ចេញមតិ ក៏ ការជាកត្តា នៃ វឌ្ឍនភាពដែរ ។ វប្បធម៌មួយ អាចគង់វង់បាន លុះណាតែវប្បធម៍នោះមិនប៉ះពាល់ដល់សេរីភាព នៃការពិចារណា ថ្មីៗ។ បច្ចុប្បន្ននេះ មនុស្សជាតិ បានឆ្លងផុតពីរបបសក្តិភូមិ ពី របបផ្តាច់ការ មកដល់របប ប្រជា ធិបតេយ្យ ហើយពី អបិយជំនឿ មកដល់វិទ្យាសាស្ត្រ ពីភាពអាថ៌កំបាំងមកដល់តម្លាភាព ។ ដើម្បីឈានឲ្យបានដល់ របបប្រជាធិបតេយ្យ ដោយសុវត្ថិភាព ការរៀនសូត្រ និង ការស្គាល់ ពិភពលោកឲ្យបានច្បាស់ ក៏ដូចជាការ ស្គាល់វណ្ណកម្មអក្សរសិល្ប៍ នៃប្រទេសជឿនលឿន ដែល គោរព សិទ្ធិមនុស្ស ជាកិច្ចការ ដ៏សំខាន់ ខានមិនបាន ។ ការកសាងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ជាការ តស៊ូប្រចាំថ្ងៃ យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ។ ប្រទេសជឿនលឿនដែលបោះបង់ការតស៊ូនេះចោល ដោយមូល ហេតុផ្សេងៗ ក៏ជាការអន្តរាយ ដល់ មនុស្សជាតិទាំងមូលដែរ ។ ការតស៊ូនយោបាយ ក៏ដូចជា ការគ្រប់គ្រងគ្រួសារ ដែលគ្មានការរចេះដឹងជាមូលដ្ឋាន សុទ្ធតែជាកត្តាដែលអាចនាំទៅរក វិនាស កម្ម ។ អ្នកដឹកនាំនយោបាយ ដែលស្រឡាញ់ សេរីភាព ត្រូវចេះគ្រប់គ្រង សេរីភាពបុគ្គលឲ្យ បានត្រឹមត្រូវជាមុនសិន ព្រោះសេរីភាពបុគ្គល ជា ប្រភពមិនចេះរីងស្ងួត នៃ វឌ្ឍនភាពសង្គម និង សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ របស់មនុស្សជាតិ។

នភាល័យ ភាគ១

"បើចែកមិនដាច់ពីពាក្យថាអាណិត និងស្រឡាញ់គឺយើងនៅមិនទាន់ស្គាល់បេះដូងរបស់ខ្លួនឯងទេ។ ក្ដីអាណិតមិនមែនជាក្ដីស្រឡាញ់ ហើយក្ដីស្រឡាញ់ក៏មិនអាចជំនួសបានដោយក្ដីអាណិត។ កុំប្រើបេះដូងស្រពេចស្រពិលសម្រេចក្ដីស្នេហា ពាក្យស្រឡាញ់ជាពាក្យពីរម៉ាត់យ៉ាងខ្លីក៏ពិតមែន តែអាចបង្កើតការឈឺចាប់យ៉ាងវែងអន្លាយ និងដល់មនុស្សច្រើនរាប់មិនអស់។"

ប្រលោមចិត្តភាគ ២

បង្កើតស្នេហាមួយមិនមែនជារឿងពិបាកទេ ប៉ុន្តែចង់រក្សាស្នេហាមួយឱ្យស្ថិតស្ថេរអមតៈទើបជាការពិបាកបំផុត។ អាពាហ៍ពិពាហ៍គ្រាន់់តែជាការចាប់ផ្ដើមសម្រាប់ជីវិតគូ តែមិនមែនជាទីបញ្ចប់សម្រាប់ស្នេហាឡើយ។ បងពិតជាមិនយល់ទេហើយបងនៅតែចង់សួរអូនថាហេតុអ្វី? ហេតុអ្វីបានជាអូនសម្លាប់បេះដូងបងជាលើកទី២ដោយដៃអូនផ្ទាល់ ទាំងអូនក៏ដឹងហើយថាបងអាចមានជីវិតថ្មីម្ដងទៀតក៏ព្រោះតែអូន ហើយអូនក៏ដឹងច្បាស់ថាអូនគឺជាពន្លឺថ្ងៃដែលចាំងឆ្លុះបំភ្លឺជីវិតដ៏ងងឹតមួយនេះ។ ចិត្តអូនសាងពីអ្វីទៅហេតុអ្វីក៏ដាច់មេត្តាដល់ម្លុឹង ដាច់ចិត្តបំផ្លាញបេះដូងដ៏បរិសុទ្ធរបស់មនុស្សម្នាក់ដែលប្រគល់ឱ្យអូនគ្រប់យ៉ាងសូម្បីតែជីវិត។ ផ្ដល់ចម្លើយមួយដ៏ស័ក្កិសមឱ្យបងផង កុំធ្វើឱ្យចិត្តស្មោះមួយនេះបរាជ័យម្ដងហើយម្ដងទៀត កុំធ្វើឱ្យបងស្លាប់ទាំងរស់បែបនេះ។ បងធ្លាប់ឈឺចាប់ដោយសារស្រីម្នាក់ដែលមិនបានស្រឡាញ់បងរួចហើយ តែក៏មិនឈឺស្មើនឹងស្រីម្នាក់ដែលប្រាប់ថាស្រឡាញ់បងតែបែរជាជាន់ឈ្លីបេះដូងបងខ្ទេចខ្ទាំគ្មានសេសសល់។ សុំឱ្យជីវិតគ្មានតម្លៃមួយនេះបញ្ចប់ក្នុងដៃរបស់អូនចុះបើវាជាអ្វីដែលអូនត្រូវការ បើគ្មានជីវិតហើយ ការឈឺចាប់ក៏នឹងអាចបញ្ចប់ទៅជាមួយគ្នា ព្រោះបងមិនអាចបើកភ្នែកសម្លឹងមើលអូនចាកចេញពីជីវិតបងបានទេ អ្វីដែលបងអាចធ្វើបានគឺបិទភ្នែកជារៀងរហូត សុំឱ្យអូនបានសុខនៅលើវិថីជីវិតដែលអូនជ្រើសរើសដើរទៅមុខដោយគ្មានរូបបង។

ប្រលោមចិត្តភាគ ១

កោះទីបីតណ្ដប់

​សៀវភៅ​បែប​ផ្សងព្រេង​ អាថ៌កំបាំង​ និង​អភីនិហារ​និយាយពីការចុះ​កម្មសិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​របស់និស្សិត​បុរាណវិទ្យា​ដើម្បីរក​ស្លាកស្នាម​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៅ “ប្រជុំកោះ​គ្រុឌ​“ រឿងរ៉ាវ​ជាច្រើនបានកើតឡើងជា​បន្តបន្ទាប់ដែលនាំឱ្យពួកគេជួប​ព្រឹត្តិការណ៍​​មួយចំនួនដែលនឹកស្មានមិនដល់​។

ជាតិមុនខ្ញុំជានរណា?

លីលីបានទទួលថាមពលពីដុំថ្មពិសេសមួយ ធ្វើឲ្យនាងឆ្លងទៅអតីតកាលបានមួយភ្លេតៗ នាងបានប្រាប់ទៅគេគ្រប់គ្នា តែគ្មានអ្នកណាជឿឡើយ។ លីលីបានតាំងចិត្តថានឹងទៅរកចង់ដឹង ចង់គ្រប់គ្រងថារូបនាងជាតិមុនជានរណា និងចង់ដឹងពីដុំថ្មពិសេសនោះថាវាមកពីណា។

សរទររដូវវិលវិញ

ម្នាក់ព្យាយាមបំផ្លាញគ្រប់យ៉ាងដើម្បីចង់បានមនុស្សម្នាក់មកគ្រប់គ្រង ឯម្នាក់ទៀតព្យាយាមធ្វើគ្រប់យ៉ាងដើម្បីឱ្យមនុស្សដែលគេស្រឡាញ់បានសម្រេចក្តីស្រមៃ... ហេតុអ្វីមាត្រដ្ឋាននៃក្តីស្រឡាញ់ខុសគ្នាយ៉ាងនេះ?» «មិនថា ឃ្លាតគ្នាយូរប៉ុនណា តែបើស្នេហ៍នោះជាអារម្មណ៍ពិត។

សែងសុរិយា

"សែងសុរិយាគឺជាប្រលោមលោកបែបមនោសញ្ចេតនាដែលរៀបរាប់ពីជីវិតស្នេហាកូនភ្លោះទាំងពីរ ដែលមានវាសនាខុសគ្នាដូចមេឃនិងដី ដែលពួកគេមានឈ្មោះថា យុទ្ធនា និង សមុទ្រ។ កូនភ្លោះទាំងពីរនាក់នេះបានរស់នៅបែកគ្នាតាំងពីតូចដល់ធំ រហូតដល់ពេលមួូយពួកគេបានជួបគ្នា អ្នកទាំងពីរក៏សម្រេចចិត្តប្ដូរកន្លែងរស់នៅគ្នា ដែលជាការលះបង់របស់សមុទ្រដើម្បីរក្សាសុវត្ថិភាពរបស់យុទ្ធនា។ ដូចនេះធ្វើឱ្យបេះដូងវង្វេងស្នេហ៍កែប្រែជីវិតកូនភ្លោះទាំងពីរឱ្យធ្លាក់ក្នុងទីលានប្រកួតប្រជែងមួយដែលស្មានមិនដល់ ប៉ុន្តែការប្រជែងមួយនេះមិនមែនជាការប្រជែងដណ្ដើមស្នេហ៍ទេ ប្រែក្លាយជាការប្រជែងគ្នាលះបង់ស្នេហ៍ ស្មោះប្ដូរយកក្តីស្រឡាញ់ដោយជីវិតមិនសោកស្ដាយ។ មានតែសែងសុរិយាប៉ុណ្ណោះ ដែលយល់អត្ថន័យស្នេហ៍ពិតមិនកំណាញ់រស្មី ផ្ដល់ក្តីសង្ឃឹមដល់គូស្ម័គ្រស្មោះភក្តីអស់កាលជានិច្ច។"

រាជវាំងក្រោមដី

ក្នុងដំណើររុករករាជវាំងក្រោមដី​ ដែលជា​ទី​ដ៏ពិសិដ្ឋ​និងជា​ភារកិច្ច​ដែលត្រូវបំពេញ។ សោមា ចន្ទ្រា នឹងនាំទាំងអស់គ្នាទៅកាន់ដែនដីដែលត្រូវបានហៅថា «សមុទ្រអាណាចក្រទេព» លើសពីនេះនាង​ នឹងនាំអ្នកអានទៅកាន់ដែនដី​អនាគត​ ជួបរឿង​ភ្ញាក់ផ្អើល​ និង​មហស្ចារ្យ​រាប់មិនអស់។

ឆ្មា និងស្នេហាត្រីកោណ

សូហ្សូស្រលាញ់​ឆ្មា​​លីលីខ្លាំងណាស់ គឺស្រលាញ់ជាងប្រពន្ធទៅទៀត ជាក់ស្ដែងពេលប្រពន្ធ​ដើមត្រូវបណ្ដេញចេញពីផ្ទះ ក៏គេមិនខ្វាយខ្វល់ដែរ ។ ថ្ងៃមួយ ប្រពន្ធទីពីរទទួលសំបុត្រមួយ ដែលធ្វើឱ្យនាងចាប់ផ្ដើមប្រចណ្ឌនឹងឆ្មា ។ ​​​ដើម្បីបង្ហាញ​ភាព​ស្មោះ​នឹង​ប្រពន្ធ​ចុង​ សូហ្សូត្រូវ​លះបង់លីលីទាំង​ឈឺ​ចាប់ តាមបំណងប្រពន្ធដើមដែលសង្ឃឹមថា ឆ្មាអាចទាក់ទាញប្ដីមករកនាងវិញ...

កោះបិសាច

“កោះបិសាច” ដែលខ្ញុំបានរៀបរៀងឡើងនេះ មានលក្ខណ ៦២ ប្លែកពីបទនិពន្ធអក្សរសិល្យ ដែលយើង ឆាប់បានសាល់ នៅសម័យ និពន្ធ ខ្ញុំចាត់ទុករឿងនេះថា ជារឿងនិទាន មួយបែបដែរ ទោះបី របៀបនិពន្ធ រចនាបទនៃបទនិពន្ធ មានលក្ខណ:ប្រហាក់ប្រហែល នឹង ប្រលោមលោកទី១ របស់ខ្ញុំ មិនដូច របៀបរឿងនិទាន ដែលយើង ធ្លាប់អាន ធ្លាប់ស្គាល់ក្តី ផង ( nouvelle) ប្រហាក់ប្រហែល នឹង រឿងបុរាណផង ។