លម្អងព្រិលពន្លឺ

សត្រូវទី១

រស់នៅក្នុងសង្គមមនុស្ស ចួនកាលយើងខឹងនឹងមនុស្ស នៅជុំខ្លួនដោយគ្នាគ្មានកំហុសសោះ នោះព្រោះតែយើង ស្រឡាញ់ខ្លួនឯងពេក ប្រកាន់ផ្តេសផ្តាសច្រើនពេក និងរហ័សយល់ខុលខ្លាំងពេកដែរ។

ការចាប់ផ្តើមនៃសេចក្តីបញ្ចប់មួយ

គ្មានមួយវិនាទីណាដែលខ្ញុំមិនរំលឹកខ្លួនឯងថាមនុស្សប្រុសដែលខ្ញុំកំពុងឱបថើបនៅថ្ងៃនេះ នឹងអាចក្លាយជាមនុស្សដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំឈឺចាប់ខ្លាំងបំផុតនៅថ្ងៃណាមួយនោះទេ មិនមែនខ្ញុំមិនបានជឿជាក់លើបង ឬមិនមែនបងសម្តែងមិនសមនោះទេ គឺព្រោះតែបងល្អពេក បងល្អពេកហើយ។

You ទំព័រចុងក្រោយ

អ្នកមានស្នេហាទាំងអស់សុទ្ធតែចង់ធ្វើជាទំព័រចុងក្រោយក្នុងជីវិតរបស់មនុស្សដែលខ្លួនស្រលាញ់! តែអ្នកត្រូវចាំថា ពេលដែលអ្នកចង់បានអ្វីមួយ អ្នកអាចនឹងសមបំណង ឬក៏ខកចិត្ត ព្រោះទ្វារនេះគេជាអ្នកកាន់កូនសោ។

ទឹកភ្នែកឳពុក

អស់លោកអ្នកនាងកញ្ញាជាទីគោរព និងមិត្តជាទីស្នេហាទាំង ខ្ញុំបាទខានបានជួបនឹងអស់លោកអ្នកនាងកញ្ញាក្នុងវិស័យ ឡាយ ប្រលោមលោកនេះ អស់វារៈជិតពីរឆ្នាំហើយ គឺបន្ទាប់តាំងពីពេល ដែលមានវិបត្តិហេតុមួយទាក់ ទងដល់ស្នាដៃទីដប់មួយរបស់ខ្ញុំបាទ គឺរឿង "វិមាននរក ” ។ អស់លោកអ្នកនាងកញ្ញា ដែលបានអានរឿងនោះរមែងមមៃ នឹកថា ពិតជាខ្ញុំបាទអស់សទ្ធាក្នុងការសរសេររឿងប្រលោមលោក ទៀតហើយព្រោះ ស្លាបប៉ាកការបស់ខ្ញុំបាទត្រូវគេយកទៅសួរឱ្យ ក្លាយជារំពាត់ខ្សែតីសំរាប់ វាយវាត់លើចិត្តរបស់ខ្ញុំបាទ ឱ្យឈឺចាប់ រកហារនិយាយមិនកើត ។

មេឃាចៅជ្រាយ៉ាង តារាចតុមុខ

ដោយហេតុថា ផែនដីវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យ ទើបជីវិតមនុស្ស ក៏ចេះតែវិលជុំវិញផែនដីយ៉ាងនោះដែរ ។ ឯសេចក្តីស្នេហា ដែលជាសន្សើមប្រស់ព្រំជីវិតឱ្យលូតលាស់ ស្រស់បំព្រងនោះ ក៏ចេះតែស្រោចស្រពបន្តមកទៀត មកលើ បេះដូងយុវវ័យទំនើប ទោះជាចិតក្នុងសុបិនទាំងបួនរដូវនៅលើ ឧទ្យានមួយលានផ្កា នៃប្រទេសណាក៏ដោយ ។

រាជនីគោកធ្លក

ដោយយោលទៅតាមការស្រាវជ្រាវ យ៉ាងល្អិតល្អន់ប្រលោមលោក រឿង “រាជិនីគោកធ្លក” អាចចាត់ទុកថាជាប្រលោមលោកផ្នែកប្រវត្តិសាស្ត្រ និងភូមិសាស្ត្របាន ។ មានមិត្តអ្នកអានខ្លះ៖ គ្រាន់តែឃើញចំណងជើងនេះភ្លាម ក៏ហ៊ានកាត់ ស្មានដោយច្រឡំថាយើងសរសេររឿងនេះ៖ តាមលំនាំប្រវត្តិព្រះនាងសោមា (លីវយី) ដូច្នេះឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ យើងសូមធ្វើសេចក្តីបញ្ជាក់ថា “រាជិនី - គោកធ្លក” ពុំមែនជាខ្សែរឿងស្តីពីព្រះនាងសោមាឡើយ ។ គឺជាព្រះមហាប្រវត្តិ ដ៏សែនរំជើបរំជួលរបស់ក្សត្រីមួយអង្គទៀត ដែលទ្រង់ប្រកបដោយព្រះលំអប្រាំ ប្រការ ហើយដែលទ្រង់បានគ្រប់គ្រងរាជសម្បត្តិនៅលើអាណាចក្រគោកធ្លក ក្នុងយុតមួយ មុនការចាប់បដិសន្ធិជាផ្លូវការនៃប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសកម្ពុជា យើង ។

ត្រពាំងត្រាំវិញ្ញាណ

សំឡេងខ្សឹប

"វាមិនសំខាន់ទេថាពួកយើងនឹងស្គាល់គ្នាអាចមានឱកាសជួបគ្នាឬអត់។ រឿងដែលសំខាន់នោះគឺអ្នកនឹងអាចចងចាំបំណែកណាមួយនៃ “សំឡេងខ្សឹប” របស់ខ្ញុំដែលប៉ះដល់បេះដូងរបស់អ្នក។ គ្មាននរណាម្នាក់អាចនៅលើលើកទឹកចិត្តអ្នកគ្រប់ពេលវេលានោះទេ ព្រោះនៅពេលណាមួយ គ្រប់គ្នាគង់តែចាកចេញទៅដោយចៀសមិនបាន។ ដូច្នេះហើយទោះជាមិនអវត្តមានខ្ញុំក៏ដោយ “សំឡេងខ្សឹប” នឹងនៅតែស្ថិតជាមួយអ្នករាល់ពេលដែល អ្នកជួបបញ្ហាដូចបទនិពន្ធណាមួយរបស់ខ្ញុំដែរ។ “ជីវិតនេះ គឺពោរពេញទៅដោយបញ្ហាតែអ្នកត្រូវខ្សឹប ប្រាប់ខ្លួនឯងថាបើគេឆ្លងកាត់បាន ខ្ញុំក៏អាចឆ្លងកាត់បានដូចគ្នា!”"

អក្សរសិល្ប៍បារាំង សតវត្សទី១៩

ការរីកចម្រើន នៃវប្បធម៌នីមួយៗ”“មា២នាក់ទនងជានិច្ច ជាមួយ វប្បធម៌ ដទៃៗ ឯទៀត។ ទន្ទឹម នោះ សេរីភាព នៃ ការពិចារណា និង ការបញ្ចេញមតិ ក៏ ការជាកត្តា នៃ វឌ្ឍនភាពដែរ ។ វប្បធម៌មួយ អាចគង់វង់បាន លុះណាតែវប្បធម៍នោះមិនប៉ះពាល់ដល់សេរីភាព នៃការពិចារណា ថ្មីៗ។ បច្ចុប្បន្ននេះ មនុស្សជាតិ បានឆ្លងផុតពីរបបសក្តិភូមិ ពី របបផ្តាច់ការ មកដល់របប ប្រជា ធិបតេយ្យ ហើយពី អបិយជំនឿ មកដល់វិទ្យាសាស្ត្រ ពីភាពអាថ៌កំបាំងមកដល់តម្លាភាព ។ ដើម្បីឈានឲ្យបានដល់ របបប្រជាធិបតេយ្យ ដោយសុវត្ថិភាព ការរៀនសូត្រ និង ការស្គាល់ ពិភពលោកឲ្យបានច្បាស់ ក៏ដូចជាការ ស្គាល់វណ្ណកម្មអក្សរសិល្ប៍ នៃប្រទេសជឿនលឿន ដែល គោរព សិទ្ធិមនុស្ស ជាកិច្ចការ ដ៏សំខាន់ ខានមិនបាន ។ ការកសាងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ជាការ តស៊ូប្រចាំថ្ងៃ យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ។ ប្រទេសជឿនលឿនដែលបោះបង់ការតស៊ូនេះចោល ដោយមូល ហេតុផ្សេងៗ ក៏ជាការអន្តរាយ ដល់ មនុស្សជាតិទាំងមូលដែរ ។ ការតស៊ូនយោបាយ ក៏ដូចជា ការគ្រប់គ្រងគ្រួសារ ដែលគ្មានការរចេះដឹងជាមូលដ្ឋាន សុទ្ធតែជាកត្តាដែលអាចនាំទៅរក វិនាស កម្ម ។ អ្នកដឹកនាំនយោបាយ ដែលស្រឡាញ់ សេរីភាព ត្រូវចេះគ្រប់គ្រង សេរីភាពបុគ្គលឲ្យ បានត្រឹមត្រូវជាមុនសិន ព្រោះសេរីភាពបុគ្គល ជា ប្រភពមិនចេះរីងស្ងួត នៃ វឌ្ឍនភាពសង្គម និង សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ របស់មនុស្សជាតិ។

វិមានអាទិទេព

សៀវភៅ​ «វិមានអាទិទេព» ជាស្នាដៃនិពន្ធអក្សរសិល្ប៍ដំបូងគេ (បែបប្រវត្តិសាស្ត្រ) ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអតីតរាជធានី ឆោក គគ៌្យ​រ (កោះកេរ) និងរាជ្យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៤ ព្រមទាំងរឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើងនាដើមសតវត្សរ៍ទី១០ សម័យមហានគរ។

កំណាព្យស្នេហ៍មាស

សៀវភៅនេះ គឺជាកំណត់ហេតុស្នាដៃរបស់ខ្ញុំ ។ អាចនិយាយម៉្យាងទៀតក៏បាន គឺវាជាកម្រងវណ្ណកម្មទាំងអស់ តាំងពី ពេលដែលខ្ញុំឈោងដៃចាប់ដងចាំក្តា ប្រឡូកក្នុងជីវិតទឹកខ្មៅ រហូតមកទល់ពេល នេះ ដូចជាប្រលោមលោក កំណាព្យ បទភ្លេង ទំនុកច្រៀង និងរឿងភាព យន្ត វីដេអូ ។

សញ្ញាចតុអង្គ

លោកដុកទ័រ វ៉ាត់សុន និងលោក ស៊័រឡក់ ហូមល៍ ទទួលកញ្ញា ម៉រស្តែន ដែលមកពិគ្រោះយោបល់ព្រោះនាងជួបនឹងរឿងចម្លែកៗ ៖ ឪពុកនាងបានបាត់ខ្លួនយ៉ាងអាថ៌កំបាំងជាង១០ឆ្នាំមកហើយ ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ នាងទទួលគជ់ល្អវិសេសអស្ចារ្យ មួយឆ្នាំមួយគ្រាប់ៗពីជនអនាមិកម្នាក់ ។