សុរិយា

ពងពស់ក្រាយ

"«ពងពស់ក្រាយ» អានជក់ជាងលេងហ្គេម Game!!! អនាមឹក «ការពណ៌នាទំនើប...រស់រវើក...នឹងនាំអ្នកអានទាំងអស់.... ទៅកាន់ពិភពមួយដែលពោរពេញទៅដោយភាពព្រឺព្រួច!» ស៊ូ ខេមរិន្ទ កវីនិពន្ធខ្មែរ «បង! ចុះស្អីហ្នឹង?» សិស្សវិទ្យាល័យមួយរូប «អាក់ ភិត្រៃ តួអង្គុឯករបស់ខ្ញុំ ..នឹងផ្លុំបំប៉ើងជើងអ្នកទាំងអស់គ្នាឱ្យអណ្តែតផុតពីដី... ហោះឆ្ពោះទៅកាន់អាកាសវេហា...!» ហង្ស អច្ឆរិយា"

ជាតិមុនខ្ញុំជានរណា?

លីលីបានទទួលថាមពលពីដុំថ្មពិសេសមួយ ធ្វើឲ្យនាងឆ្លងទៅអតីតកាលបានមួយភ្លេតៗ នាងបានប្រាប់ទៅគេគ្រប់គ្នា តែគ្មានអ្នកណាជឿឡើយ។ លីលីបានតាំងចិត្តថានឹងទៅរកចង់ដឹង ចង់គ្រប់គ្រងថារូបនាងជាតិមុនជានរណា និងចង់ដឹងពីដុំថ្មពិសេសនោះថាវាមកពីណា។

ប្រលោមចិត្តភាគ ១

សង្ឃរា

"ក្ដីស្រឡាញ់ដែលមិនបានចេញពីបេះដូង ដូចជាផ្ទះដែលគ្មានគ្រឹះរឹងមាំ! មើលពីខាងក្រៅអាចសមភ្នែកអ្នកដទៃ ប៉ុន្ដែមានតែម្ចាស់ផ្ទះទេដែលដឹងថា គ្រប់យ៉ាងសុទ្ធតែជាការរៀបចំ។ សង្ឃរា​ គឺជាទំព័រជីវិតមួយ ដែលលាតត្រដាងពីជីវិតគ្រួសារមួយដែលចាក់ស្រេះទៅដោយបញ្ហាជាច្រើនរាប់មិនអស់។ ជីវិតគ្រួសារមួយដែលត្រូវឆ្លងកាត់ដ៏មហិមាស្ទើរតែមិនអាចឆ្លងផុតបាន។ ប៉ុន្ដែពេលដែលសង្ឃរាបក់បោកផុតទៅ រលកនឹងស្ងប់ហើយមេឃប្រាកដជាស្រលះល្អមិនខានឡើយ។"

នភាល័យ ភាគ១

"បើចែកមិនដាច់ពីពាក្យថាអាណិត និងស្រឡាញ់គឺយើងនៅមិនទាន់ស្គាល់បេះដូងរបស់ខ្លួនឯងទេ។ ក្ដីអាណិតមិនមែនជាក្ដីស្រឡាញ់ ហើយក្ដីស្រឡាញ់ក៏មិនអាចជំនួសបានដោយក្ដីអាណិត។ កុំប្រើបេះដូងស្រពេចស្រពិលសម្រេចក្ដីស្នេហា ពាក្យស្រឡាញ់ជាពាក្យពីរម៉ាត់យ៉ាងខ្លីក៏ពិតមែន តែអាចបង្កើតការឈឺចាប់យ៉ាងវែងអន្លាយ និងដល់មនុស្សច្រើនរាប់មិនអស់។"

មេឃាចៅជ្រាយ៉ាង តារាចតុមុខ

ដោយហេតុថា ផែនដីវិលជុំវិញព្រះអាទិត្យ ទើបជីវិតមនុស្ស ក៏ចេះតែវិលជុំវិញផែនដីយ៉ាងនោះដែរ ។ ឯសេចក្តីស្នេហា ដែលជាសន្សើមប្រស់ព្រំជីវិតឱ្យលូតលាស់ ស្រស់បំព្រងនោះ ក៏ចេះតែស្រោចស្រពបន្តមកទៀត មកលើ បេះដូងយុវវ័យទំនើប ទោះជាចិតក្នុងសុបិនទាំងបួនរដូវនៅលើ ឧទ្យានមួយលានផ្កា នៃប្រទេសណាក៏ដោយ ។

មានុច្ឆា

តំណាលពីនាងមានុមេរា ស្រស់ស្អាតអស្ចារ្យលើស្រីទាំងពួង។នាងជាភីលៀង របស់បុត្រីពៅនៃស្តេចភុជង្គនាគ តែបែរធ្វេសប្រហែល បណ្តាលឱ្យបាត់ ត្បូងរំដួល។ នាងត្រូវបណ្តាសាគ្មានប្រណី ក្លាយខ្លួនជាត្រីក្បាលជាមនុស្ស ត្រូវគេផ្តល់នាមថា «មានុច្ឆា»។

តេជោមាស តេជោយ៉ត

ឧកញ៉ាតេជោបុរារាជ (តេជោកោស) និងទុករាមរាជតេជោ ( ជោយ៉ត) ជាមហាវិរបុរសខ្មែរដ៏ល្បីល្បាញនៅសតវត្សទី ១៧ ដែលអាច ទស្សនៈនិងឧត្តមគតិ ល្បីរន្ទីរហូតមកដល់ពេលសព្វថ្ងៃ ។ កម្រមានវិរបុរសណា ដែលអាចធ្វើបានតាមតំរូវិរភាពជាច្រើនរបស់ រលោក ដែលមោះមុត អង់អាចគួរឱ្យស្ញប់ស្ញែងពន់ពេកណាស់ ជាអាទិដូច ជា “តេជោមាស គ្រាន់តែនិយាយចាញ់សំដីស្រីមួយម៉ាត់ ទោះបីខ្លួនជាមេ ទ័ពធ្លាប់មានជ័យជំនះលើសមរភូមិ សង្រ្គាមរាប់មិនអស់ក៏ដោយ ក៏សុខ ចិត្តធ្វើអត្តឃាត ដើម្បីយកឈ្នះលើចិត្តស្រីនិងតណ្ហា ។

ទីបញ្ចប់នៃយើងទាំងពីរ

«ទីបញ្ចប់នៃយើងទាំងពីរ» ជាស្នាដៃមួយដែលនិយាយអំពីឆាកជីវិតដ៏ជូរចត់ កម្សត់ វេទនា របស់ក្មេងស្រីម្នាក់ដែលបង្កឡើងដោយគ្រួសារនាងផ្ទាល់។ គ្រប់គ្នាអាចនឹងគិតថា នាងជាក្មេងស្រីដែលមានសំណាង ព្រោះបានកើតមកជាកូនស្រីតែម្នាក់នៅក្នុងគ្រួសារអភិជន។ មិនមានអ្នកណានឹកស្មានដល់ថា ចំពោះនាង វាគឺជានរកនៅក្នុងឋានសួគ៌នោះឡើយ។ ទោះយ៉ាងណា នាងមិនដែលចុះចាញ់ នាងមិនដែលបោះបង់ ហើយនាងក៏មិនដែលនឹកនាចង់សម្លាប់ខ្លួន។ នាងតែងតែរឹងមាំ តែងតែតស៊ូប្រឹងរស់ព្រោះតែពាក្យថា «កតញ្ញូ» ហើយក៏ព្រោះតែភាពកតញ្ញូរបស់នាងនេះហើយ ដែលធ្វើឱ្យនាងបានជួបនឹងបុរសដ៏ល្អម្នាក់ ជាបុរសដែលស្ម័គ្រចិត្តទទួលយកគ្រប់យ៉ាងក្នុងជីវិតនាង និងព្រមលះបង់គ្រប់យ៉ាងដើម្បីទាញនាងចេញពីនរកមួយនេះ។ «ទីបញ្ចប់នៃយើងទាំងពីរ» មិនមែនជារឿងស្នេហាផ្អែមល្ហែម ប៉ុន្តែខ្ញុំសង្ឃឹមថា អ្នកនឹងបានរៀនសូត្រពីជីវិតក្មេងស្រីដ៏រឹងមាំម្នាក់នេះ ហើយនៅថ្ងៃអនាគត ពេលដែលអ្នកបានក្លាយជាម្តាយ ជាឪពុកគេ អ្នកនឹងដឹងថា ក្នុងនាមជាឪពុកម្តាយដែលមានទំនួលខុសត្រូវ អ្នកគួរចិញ្ចឹម និងគួរផ្តល់ក្តីស្រលាញ់ដល់កូនដោយរបៀបណា។

វិភាគទាននៃការសិក្សារអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ

នៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍វ ខ្មែរក្រៅអំពីចលនាព្រហ្មនិយមនិងចលនាពុទ្ធនិយម មានចលនាអក្សរសិល្ប៍ មួយបែបដែលមានលក្ខណៈប្រាកដនិយមប៉ុន្តែដែលមានទំនង ជីវិតនិយមបន្តិច កើចលនាអក្សរសិល្ប៍ដែលលាតត្រដាងអំ ពីនាកជីវិតពិតប្រាកដរបស់មនុស្ស ហើយដែលគ្មានអពួក គមន៍អំពីទេវៈនិងគោលគំនិតជ្រៅជ្រះទ្រឹស្តីនិយមអ្វីឡើយ។ អ្នកសិក្សាអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរយើងខ្លះនាំគ្នាសន្មតហៅចលនាអក្សរ សិល្បៈនេះថាជាចលនាខេមរនិយម បានសេចក្តីថារឿង ឬ លោមលោកទាំងឡាយដែលកើតមានឡើង នៅក្នុងសង្គមខ្មែរ ទោះប សុទ្ធសាធ ហើយដែលចោទអំពីបញ្ហាខ្មែរសុទ្ធសាធ។ ទោ រឿងសុភាទន្សាយអាចមានប្រភពនោក្នុងរឿងព្រេងនៃប្រទេស ម៉ាឡេស៊ីក៏ដោយ (បើយើងជឿតាមការអះអាង របស់អ្នក ប្រាជ្ញបារាំងដែល សិក្សាអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ(1)ក៏រឿងសុភាទន្សាយ ជារឿងព្រេងមួយដែលខ្មែរយើងនិយមជាទីបំផុត ហើយនៅ ក្នុងន័យនេះយើងអាចចាត់ទុកថាខ្មែរយើងជាច្រើន ក៏និយមទស្សន:ជីវិត្តរបស់តួអង្គទន្សាយនេះដែរ ។

Lost and Found

គេជាមនុស្សដែលឆាប់បាក់ទឹកចិត្តនាងជាមនុស្សដែលចូលចិត្តលើកទឹកចិត្តអ្នកដទៃ គេជាមនុស្សដែលចូលចិត្តស្ងប់ស្ងាត់​ មិននិយាយច្រើននាងជាមនុស្សដែលចូលចិត្តភាពរីករាយ​ និយាយទាល់តែគេងលក់គេជាមនុស្សដែលឯកា​ ខ្វះភាពកក់ក្តៅ

ក្រដាសសងាយដាម

"យុវជនថ្នឹកនឹងខ្លួនឯងតែងប្រើវិជ្ជាជាប្រយោជន៍។ សម្រាប់អ្នកនយោបាយ ឈ្លាសវៃ ប្រើយន្តការណ៍ជាឧបករណ៍បម្រើជាតិសាសន៍។ ផ្ទុយពីឃ្លាខាង លើ ចំពោះយុវជនណាដែលមិនពុះពាររៀនសូត្រ មិនរៀបចំខ្លួនធ្វើជាជន ស្នងសង្គមទេ នោះនឹងត្រូវរាប់បញ្ចូលខ្លួនជាបន្ទុករបស់សង្គម។ ចំពោះ អ្នកនយោបាយណាដែលខ្វះចិត្តសប្បុរសពិត នឹងយកទីលានប្រយុទ្ធបង្ហូរ ឈាមជនជាតិខ្លួន ជាអាសនៈបង្អួតកម្លាំង។ វប្បធម៌នៃកាប្រទាញកម្លាំងគ្នា ខ្វះឆន្ទៈរាស្ត្រនេះគឺជាវប្បធម៌ដែលប្រឡាក់ ជាប់ផ្នត់គំនិតយុវជនស្រករក្រោយដាមតជំនាន់។ ដូច្នេះហើយទើបសៀវភៅ “ក្រដាសសងាយដាម” នេះនឹងសាកល្បងអធិប្បាយទស្សនៈមួយចំនួន តាមរបត់នៃទង្វើខ្លះៗក្នុងសង្គម ដែលខ្វះភាពជាបងប្អូន ខ្វះការពិចារណា ខ្វះភាពជាអ្នកដឹកនាំ មកវែកញែកតាមបច្ចេកទេសទស្សនៈខ្លីៗ ដើម្បីរម្លឹក ខ្លួនថា “យើងគួរតែដាំទង្វើបែបណាសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ”។ បងប្អូនជាទីរាប់អាន សូមបងប្អូន “អានដើម្បីដឹងសិន សឹមយល់ជាក្រោយ”។ គ្មានអ្វីៗដែលលេចរូបរាងមកល្អឥតទាស់ពីដំបូងទេ។ យើងដូចគ្នា គ្រួសារ ដូចគ្នា សង្គមក៏ដូចគ្នាដែរ សុទ្ធចាប់ពីផ្តើមពីពេលនេះ។ ដាំដុះទង្វើថ្ងៃនេះ បែបណា សង្គម១០ឆ្នាំក្រោយ នឹងប្រឡាក់បែបនោះ។"